Gdyby Hamlet miał wypowiedzieć się na temat motywacji, prawdopodobnym pytaniem, postawionym przez niego, byłoby ?Robić, czy nie robić. Oto jest pytanie.? Każde z nas doświadcza zwiększonej motywacji przy realizacji niektórych zadań oraz spadku motywacji przy innych. Motywacja, co zrobić, aby ją zwiększyć i efektywniej realizować postawione sobie cele? Jak wpłynąć na swoją motywację, by nie zmuszać się do działania?
Zacznijmy od początku, czyli od pewnego zimowego poranka.
Zima, za oknem sypie śnieg, a poranek leniwie budzi wszystko wokół. Budzik ustawiony na 8:00 wyrywa Cię ze snu. Otwierasz oczy i nie masz ochoty opuścić ciepłego i bezpiecznego miejsca, walczysz ze sobą o każde dodatkowe 60 sekund. Z ledwością wyrabiasz się do pracy. Patrzysz na listę zadań i dopada Cię niemoc: są nudne, nie masz ochoty ich realizować, a niektóre są trudne.
Co powoduje, że taki poranek dotyka ponad 40% osób?
Jak sprawić, by nam się chciało chcieć?
Przyjrzyjmy się temu dokładniej i przeanalizujmy, która motywacja Tobą kieruje.
Amotywacja ? zmora, która wcześniej, czy później dopada każdego
Z góry zakładasz, że cel przed Tobą postawiony jest nierealny i na pewno nie dasz rady go zrealizować. Z takim podejściem efekt jest z góry znany ? pomimo Twoich starań kończysz dokładnie tak, jak sobie zaplanowałaś / zaplanowałeś. Właściwie, po co to robić, skoro można spokojnie posiedzieć na kanapie pod kocem, z ciepłą herbatą i obejrzeć kolejny sezon serialu, z wielu dostępnych, które masz na swojej liście.
Zastanów się, przy których zadaniach uruchamia się w Tobie Amotywacja?
Co możesz z tym zrobić?
Przede wszystkim przeanalizuj cel, który jest postawiony i znajdź w nim coś, co pchnie Cię do działania. W każdym celu kryje się coś pasjonującego, wystarczy tylko chcieć dokonać refleksji i poszukać tego, co spowoduje, że wykonasz pierwszy mały krok. Potem już będzie łatwiej.
Motywacja zewnętrzna ? czyli ?cukierek albo psikus?
Motywacja zewnętrzna to powszechnie znany system nagród i kar, który funkcjonuje nie tylko na płaszczyźnie zawodowej, ale też w życiu prywatnym. Masz świadomość, że jeśli wykonasz zadanie dobrze, otrzymasz nagrodę:
-
- za przekroczenie narzuconego targetu sprzedaży otrzymasz premię,
- za dobre wyniki w szkole lub na studiach rodzice wręczą Ci upragniony sprzęt lub zafundują wymarzoną wycieczkę,
- za umycie okien lub wyniesienie śmieci, partner / partnerka przygotuje romantyczną kolację lub zabierze Cię do teatru, czy też kina.
Masz też świadomość, że za niewykonanie zadania czeka Cię kara:
-
- za niedowiezienie wyniku sprzedażowego możesz pożegnać się z premią,
- za słabe wyniki w szkole lub na studiach możesz zostać w klasie na kolejny rok, lub być usuniętym z listy studentów,
- za omijanie worka ze śmieciami przez tydzień w nadziei, że sam wyjdzie lub odkładanie sprzątania na kolejne tygodnie partner lub partnerka wprowadzi zasadę ?ciche dni?.
Ciągły wyścig w kierunku nagród z unikaniem kar może doprowadzić do wypalenia i zmęczenia materiału. Niby skuteczne, tylko jak długo damy radę funkcjonować w takim środowisku?
Zobacz także: Dlaczego wypełniasz swój czas rzeczami, które nie mają znaczenia?
Motywacja wewnętrzna ? ?światłość, która jest w Tobie?
Nareszcie coś, co powoduje, że masz moc, do przenoszenia gór. Impuls płynie z wewnątrz, a Ty działasz i z tego działania czerpiesz określone korzyści. Czujesz, że to, co robisz ma sens i co najważniejsze, to, co robisz ?Cię kręci?.
Michael Jordan, słynny koszykarz, powiedział kiedyś:
?Spudłowałem ponad 9000 rzutów w swojej karierze. Przegrałem prawie 300 meczy. 26 razy miałem okazję, by zmienić losy meczu w ostatniej chwili, jednak chybiłem. Doznawałem w życiu porażki za porażką. I dlatego odniosłem sukces!?
Motywacja wewnętrzna to podejmowanie prób, pomimo wielu porażek, bo głęboko wierzymy, że osiągniemy sukces w danej dziedzinie.
Zatem jak ją znaleźć?
Carol Dweck w swojej książce ?Nowa psychologia sukcesu? porusza temat naszego nastawienia, które ma znaczący wpływ na to, w jaki sposób podejdziemy do konkretnego zadania. Ponad 40% społeczeństwa jest nastawiona NA STAŁOŚĆ.
Sprawdź, czy dotyczy to też i Ciebie?
Jeżeli zgadzasz się z poniższymi stwierdzeniami, najprawdopodobniej masz przygotowanych dużo ?dobrych? wymówek, które pozwalają Ci tkwić w tym miejscu, w którym właśnie jesteś.
-
- W mojej rodzinie nikt nie miał matematycznych zdolności.
- Nie mam koordynacji, by dobrze pływać kraulem.
- Wszyscy są lepsi w excell ode mnie, ten program mnie przerasta.
- W mojej rodzinie inteligencję otrzymała kuzynka, ja dostałem resztę.
- Często zaczynam różne rzeczy, ale nigdy ich nie kończę.
- Nie mam talentu do rysowania.
- Mam beznadziejną pamięć, nie umiem się nauczyć nowych słówek z angielskiego lub włoskiego.
- Innym wszystko przychodzi to łatwiej.
- Nie mam talentu do pisania, z polskiego zawsze byłem słaba / słaby.
Nastawienie NA ROZWÓJ można wyrobić, wystarczy zmienić nasze przekonania. Przyjrzyj się poniższemu zestawieniu:
|
Nastawienie NA STAŁOŚĆ |
Nastawienie NA ROZWÓJ |
|
| UMIEJĘTNOŚCI | Urodziłam / Urodziłem się z ustalonym z góry poziomem umiejętności. Moje dary, talenty są wrodzone. | Jeżeli będę ciężko pracować to mogę podnieść swój poziom umiejętności w danej dziedzinie. Moje dary i talenty mogę rozwijać. |
| WYSIŁEK | Wysiłek nie ma sensu.
Urodziłam / Urodziłem się z określonym poziomem umiejętności i nie jestem w stanie tego zmienić. |
Warto podejmować próby i angażować się, by rozwijać swoje umiejętności.
Tylko wysiłek pomoże mi nabrać w czymś wprawy. |
| BŁĘDY | Nie przyznaję się do błędów, nawet jak je popełniam, to zachowuję się, jakby nic się nie stało. Wybitnie utalentowani ludzie nie potrzebują pomocy. | Błędy są naturalną koleją rzeczy, kiedy próbuje się czegoś nowego. Pokazują mi, czego nie umiem. Dzięki nim wiem, nad czym mogę pracować. |
| KRYTYKA | Nie jest mi do niczego potrzebna. Budzi we mnie spięcie i zakłopotanie. Nie przyjmuję krytyki ? to ktoś ma problem nie ja. Zwykle ignoruję oceny innych. | Jestem za nią wdzięczna / wdzięczny. Często proszę o feedback. Dopóki nie wiem, co robię błędnie, nie mogę się poprawić a tym samym rozwinąć. |
| WYZWANIA | Nie przepadam za wyzwaniami i staram się ich unikać. Nie chcę się ośmieszyć. Co, jeśli spróbuję i mi nie wyjdzie? Lepiej nawet nie próbować. Jest dobrze, tak jak jest obecnie. | Lubię wyzwania i jestem na nie gotowa / gotowy. Warto próbować nowych rzeczy, bo dzięki temu można się czegoś nauczyć. Nic nie szkodzi, jeśli nie wyjdzie mi za pierwszym razem ? mogę zrobić drugie, trzecie, kolejne podejście i w końcu osiągnę cel. |
| SUKCESY | Czuję zazdrość, patrząc na sukcesy innych ludzi. Czuję się niepewnie, kiedy wiem, że jestem od nich gorszy. | Kiedy ktoś w moim otoczeniu osiąga sukces, chcę się dowiedzieć, jak to zrobił i jak do niego dążył. Analizuję, czy mogę wykorzystać jej / jego metody po to, aby samemu osiągnąć sukces. |
Co stoi na przeszkodzie, aby wyrobić w sobie nastawienie NA ROZWÓJ?
Prawdopodobnie tylko Ty sama lub Ty sam. Warto w takiej chwili iść do lustra i ponegocjować ?z szefem?, że chciałabyś / chciałbyś wyrobić w sobie nastawienie NA ROZWÓJ. Jeżeli użyjesz odpowiednich argumentów, dasz radę i przystąpisz do pracy nad sobą.
Zamiast myśleć ?Nie wychodzi mi to? powiedz ?Na razie mi to nie wychodzi. Nabiorę w tym wprawy?.
Zamiast ?Jestem głupia / głupi? użyj ?Za mało ćwiczyłam / ćwiczyłem?.
?Ona / on jest genialna / genialny? wymień na ?Ciekawe jak ona / on to robi? Co z jej / jego zachowań mogę naśladować, by też być tak dobrym?
Zamiast ?Źle zrobiłam / zrobiłem? pomyśl ?To nieważne, że popełniłam / popełniłem błąd. Czego mogę się z niego nauczyć??
Obierając kierunek NA ROZWÓJ, możesz ciągle się rozwijać i doskonalić swoje umiejętności, a motywacja wewnętrzna będzie pchać Cię do przodu.
Salvador Dali, wybitny malarz, powiedział kiedyś ?Nie obawiaj się perfekcji ? nigdy jej nie osiągniesz.?. Takie podejście daje Ci możliwość do ciągłego doskonalenia siebie oraz wyrabiania coraz to nowych nawyków.
Może Cię zainteresuje: Jak Twój umysł Cię oszukuje
Wróćmy do naszego zimowego poranka
Zima, za oknami sypie śnieg, a poranek leniwie budzi wszystko wokół. Otwierasz oczy …
Jak teraz będzie wyglądać Twój dzień?
Pamiętaj ? to zależy od Ciebie i Twojego nastawienia.
Powodzenia!
Marcin Kwapiszewski
Psycholog, coach, trener, praktyk i pasjonat rozwoju przez duże ?R?. Działa zgodnie z maksymą: ?Wybierz drogę, którą nikt nie podąża i pozostaw tam swój ślad”.