Atak Rosji na Ukrainę ? jak poradzić sobie z przytłaczającymi emocjami?

Jesteśmy świadkami historii w jej najgorszej z odsłon. Za naszą wschodnią granicą zaczęła się wojna. Niemal z całej Ukrainy napływają przerażające zdjęcia z bombardowań, również obiektów cywilnych. Widzimy ofiary i ich przerażenie, wybuchy rakiet i zniszczenia, jakie wywołują, obrazy nierównej walki.

Świat został zaskoczony poziomem bezpośredniej agresji wywołanej przez jednego szalonego człowieka. W XXI wieku nie było w Europie sytuacji, w której zmusza się inne Państwo do zmiany granic przez tego typu agresję. U naszych Sąsiadów trwa teraz wojna na skalę, o której myśleliśmy, że należy do przeszłości.

Obawa w tej sytuacji jest jak najbardziej uzasadniona. Stres, który wciąż odczuwamy w wyniku nieustannie trwającej pandemii, zostaje teraz wzmocniony przez nowe poczucie zagrożenia. Pojawiające się pytanie, czy Ukraina jest ostatecznym celem Putina, paraliżuje, a wraz ze wzrostem liczby ataków, rośnie również zbiorowa niepewność napędzana poczuciem bezsilności. Boimy się tego, czego nie rozumiemy, tego, czego nie potrafimy kontrolować, czy w jakikolwiek sposób przewidzieć. Niepokój związany z bezpieczeństwem staje się uczuciem przytłaczającym, siejącym spustoszenie w wysokim tempie, często silniejszym niż zdrowa logika.

Atak Rosji na Ukrainę. Do czego może doprowadzić nasz strach i ogólna panika?

Nie wszyscy reagujemy na tego typu sytuacje w ten sam sposób. Kiedy strach, emocje i lęki przejmują kontrolę, mamy trudności z podejmowaniem racjonalnych decyzji. Wciąż podsycane obawy i panika mogą jedynie zwiększyć szkody wyrządzone przez obecną sytuację. Z tego wszechobecnego niepokoju mogą wyłonić się dalsze niebezpieczne nieporozumienia.

Mechanizmem obronnym na lęk jest zazwyczaj agresja, która może skierować ludzi przeciw sobie w sytuacji kryzysowej (np. walka o zapasy żywności). Panika odkrywa także rasizm i dyskryminację.

Niestety nasze reakcje na obecny kryzys mogą obejmować także pojawiające lub nasilające się stany depresyjne. Wpływają one na każdy aspekt naszego życia, pozostawiając nas wyczerpanych, osłabionych, przygnębionych i coraz bardziej bezsilnych. Przybierają one różne formy i rozmiary podobnie jak objawy, których możemy w tym czasie doświadczać:

Objawy emocjonalne obejmują: drażliwość, bezradność, nasilanie różnorodnych lęków, w tym lęk przed kontaktem z innymi, smutek, pobudzenie, gniew lub wymykającą się spod kontroli złość.

Objawy fizyczne to najczęściej: brak energii i ciągłe zmęczenie, bóle głowy, napięte mięśnie, problemy z utrzymaniem normalnego oddechu, bóle w klatce piersiowej, nerwowy rozstrój żołądka, bezsenność, osłabienie układu odpornościowego, a także przyspieszenie akcji serca.

Objawy poznawcze to między innymi: trudności z koncentracją, brak motywacji do podejmowania jakichkolwiek działań, osłabienie funkcjonowania pamięci, koncentrowanie się jedynie na negatywnych aspektach życia.

Jak zatem radzić sobie z trudnymi emocjami podczas trwającego kryzysu?

Zachowaj perspektywę względem tego, co słyszysz

Dezinformacja rosyjskich mediów to jedna z silniejszych broni Putina, dążącego do demilitaryzacji Ukrainy i poddania jej całkowitej rosyjskiej kontroli. Obecna sytuacja na świecie to nie ?uznanie niepodległości dwóch separatystycznych republik? tylko od dawna planowany, bestialski atak zbrojny szalonego człowieka. Zobacz najważniejsze fałszywe narracje mediów rosyjskich. Link do strony: KLIK

Dodatkowo chaos informacyjny wokół inwazji na Ukrainę sprzyja rozpowszechnianiu fałszywych informacji i teorii spiskowych. W sieci pojawiają się zdjęcia ?obrazujące sytuacje? niemające nic wspólnego z rzeczywistością.

Poznaj fakty i realną skalę zagrożenia. Nie daj się zwieść fałszywym informacjom. Sprawdzaj zawsze źródła wiadomości, które chcesz udostępnić innym.

W sytuacjach lękowych staraj się nie zawyżać realnego ryzyka, które może bezpośrednio przełożyć się na Twoją sytuację. Przerażenie jest normalną reakcją naszego mózgu, w momencie, gdy zagrożenie, które wokół nas się pojawia, nie jest do końca zdefiniowane.

Ogranicz ilość ciągle powtarzanych, tych samych informacji

Nie spędzaj całych dni na przeglądaniu Internetu, jedynie w poszukiwaniu najnowszych, sensacyjnych doniesień odnośnie do toczącej się wojny i skali jej rozprzestrzeniania.

Media obecnie mają tendencję do przekazywania informacji w jedynie negatywnej narracji, napędzającej strach generujący tzw. clickbait-y (ang. click ? kliknięcie, bait ? przynęta) ? zjawisko polegające na przyciąganiu uwagi za pomocą tytułów, które przesadnie wyolbrzymiają każdą faktyczną treść lub znaczenie wiadomości. Wzmożone zainteresowanie tematem generuje tysiące nic niemających z prawdą opowiadań, podsycających nasz strach i myśli o możliwych najgorszych scenariuszach. Pamiętaj, aby swój czas poświęcać również innym ważnym aspektom Twojego życia. Gdy pochłoną Cię głównie wiadomości, zawierające w większości złe informacje, wzrastający strach może przejąć kontrolę nad Twoimi emocjami.

Wspieraj Ukrainę!

Uczucie, że chcesz pomóc ? ale nie wiesz jak ? może zwiększyć poczucie bezradności. Sprawdź, co możesz zrobić, by przekazać Ukrainie realne wsparcie.

W tej chwili istnieje pilna potrzeba reakcji na bezpośredni konflikt zbrojny. Twoje darowizny na rzecz najpilniejszych potrzeb ? sprzęt ochronny, pomoc humanitarną oraz zapewnienie żywności, wody, schronienia itp. osobom uciekającym ze swoich domów ? pomogą w znaczący sposób zmienić sytuację ludzi na Ukrainie.

Organizacje charytatywne, na które możesz przekazać darowizny na rzecz mieszkańców Ukrainy.

Polskie zbiórki:

- - Sie pomaga LINK do zbiórki: KLIK
  - Pomagam.pl LINK do zbiórki: KLIK
  - Polskie Centrum Pomocy Międzynarodowej LINK do zbiórki: KLIK
  - Polska Akcja Humanitarna LINK do zbiórki: KLIK
  - Fundacja Otwarty Dialog LINK do zbiórki: KLIK

Również Ukraińcy stworzyli listę wiarygodnych organizacji, w których cudzoziemcy mogą dokonywać darowizn.

- - Come Back Alive LINK do zbiórki: KLIK
    Organizacja charytatywna z siedzibą w Kijowie, która zbiera fundusze dla ukraińskiego wojska, aby zapewnić żołnierzom i ochotnikom wystarczającą ilość zapasów do walki z Rosją.
  - Armia SOS LINK do zbiórki: KLIK przeznacza również przekazane fundusze na zakup zaopatrzenia dla ukraińskiego wojska, w tym amunicji, tarcz i żywności.
  - Voices of Children LINK do zbiórki: KLIK pomaga dzieciom dotkniętym wojną we wschodniej Ukrainie, udzielając dzieciom wsparcia psychologicznego i psychospołecznego.
  - Ukraiński Czerwony Krzyż LINK do zbiórki: KLIK Darowizny przekazane na rzecz wojny na Ukrainie wspierają pracę humanitarną w kraju.
  - Razom for Ukraine LINK do zbiórki: KLIK Zebrane środki przeznaczane są na zakup i dystrybucję leków i apteczek medycznych lekarzom i wolontariuszom zajmującym się żołnierzami na froncie oraz rehabilitację medyczną poszkodowanych.

Uwaga: Niektóre strony mogą być tymczasowo niedostępne z powodu napływu odwiedzających. W takim przypadku spróbuj ponownie później.

Niezależnie od udziału w zbiórkach, bardzo istotnym elementem wsparcia jest również symboliczny wyraz solidarności, który możesz okazać na wiele sposobów:

- - Pomóż w każdy możliwy dla Ciebie sposób swoim znajomym Ukrainkom i Ukraińcom. Okaż im wsparcie w postaci troski, czy choćby krótkiej rozmowy.
  - Udostępniaj jak najwięcej opartych na faktach informacji o rosyjskiej agresji.
  - Dołącz do manifestów sprzeciwiających się wojnie w Twoim mieście.
  - Bojkotuj rosyjskie towary i usługi, aby nie wspierać gospodarki agresora.

W rzeczywistości świat jest pełen niesprawiedliwości ? i nawet najbardziej empatyczni ludzie nie są w stanie podjąć działań w każdej sprawie. Wiedz jednak, że nawet najmniejsze działania, które podejmujesz, aby pomagać ludziom i ulepszać świat, mają znaczenie.

Nie daj się oszukać

Choć w czasach, gdy zestresowani szukamy wszelkich możliwych sposobów, które mogą uchronić nas i naszych najbliższych przed zagrożeniem, musimy zachować trzeźwość umysłu i umiejętność realnej oceny sytuacji. Nadzwyczajną sytuację bardzo szybko próbują wykorzystać oszuści, grając na ludzkich emocjach związanych z ochroną i zapewnieniem podstawowych środków do życia.

Pamiętaj:

- - Pieniądze w ramach pomocy wpłacaj tylko na zweryfikowane zbiorki. Ich listę znajdziesz wyżej.
  - Banki nie przekażą środków z Twojego konta do rezerw NBP.
  - Instytucje zaufania publicznego nie wysyłają sms-ów nakłaniających do wejścia na wskazaną stronę.

Uważnie czytaj wszystkie kierowane bezpośrednio do Ciebie wiadomości namawiające Cię do podjęcia jakiegokolwiek działania. Wszystkie oficjalne informacje i komunikaty o ataku na Ukrainę znajdziesz na https://gov.pl/. Natomiast podejrzane wiadomości email, SMS, adresy stron, które mogą wyłudzać dane możesz zgłaszać przez https://incydent.cert.pl/

Podejmuj stałą aktywność

W celu jak największej ochrony naszego zdrowia psychicznego musimy sami stworzyć sobie i swoim bliskim, poczucie normalności w tych nienormalnych warunkach. Nie dopuszczaj do sytuacji, w której pasywnie będziesz czekać, na to, co przyniesie Ci los. Nie pozwól, by lęk czy strach zaczął zarażać Twój umysł. Zastanów się jakie działania możesz podjąć w trybie awaryjnym, by możliwie zmniejszyć negatywne skutki stresu, bezpośrednio Cię dotykające.

Co możesz zrobić?

? Gdy tylko to możliwe, utrzymuj stały, regularny kontakt z bliskimi Ci osobami. Będziesz czuć się bezpieczniej, wiedząc, w jakiej są obecnie sytuacji ? fizycznej, jak i psychicznej.

? Zabezpiecz wcześniej środki finansowe, które będą Twoją ?poduszką bezpieczeństwa? w nieprzewidzianej sytuacji kryzysowej.

? W miarę możliwości utrzymuj regularne rutyny zdrowotne, takie jak wystarczająca ilość snu, zdrowe odżywianie i ćwiczenia. Stan organizmu jest zawsze odzwierciedleniem Twojego samopoczucia.

? Ucz się języków obcych ? w ewentualnej sytuacji bezpośredniego zagrożenia wyeliminujesz choć jeden problem związany z możliwą barierą językową.

Podejmowanie aktywności sprawia, że kontrola własnego umysłu zostaje po Twojej stronie.

Pamiętaj, że taki stan nie będzie trwać wiecznie

Kiedy znajdujemy się w długotrwałej stresującej sytuacji życiowej, przestajemy dostrzegać moment, w którym nasze kłopoty się w końcu skończą, a my powrócimy do normalnego życia, bogatsi o doświadczenia i nową wiedzą o sobie. Kontynuując temat myślenia opartego na faktach, pamiętaj, że ta sytuacja nie będzie trwała wiecznie. NATO, Unia Europejska czy władze największych na świecie państw, podejmują maksymalne działania, by jak najszybciej wygrać tę walkę i zwiększyć strategiczną niezależność od kraju agresora. Za chwilę dłuższą lub krótszą, każdy z nas wróci do swojego życia!

Podaruj sobie trochę czasu

Pomyśl o tym, jak o swoim paliwie. W miarę możliwości sprawiaj sobie małe przyjemności, bez żadnych wyrzutów sumienia. Wszystko, co da Ci odrobinę szczęścia, może pomóc w uspokojeniu gonitwy umysłu.

Nie unikaj aktywności fizycznej. Ćwiczenia pomogą wydobyć adrenalinę z Twojego organizmu i skierować panikę w inne miejsce. Kiedy dajesz swojemu ciału pożywienie, odpoczynek i aktywność, jakiej potrzebuje, Twoja energia i jasność umysłu wzrasta. Jesteś lepiej wyposażona/y, aby sprostać wymaganiom codziennego życia i będziesz bardziej odporna/y na rzeczy, które normalnie Cię stresują.

Skorzystaj z profesjonalnej pomocy, jeśli jej faktycznie potrzebujesz

Jeśli Twoje zaburzenia lękowe są tak silne, że poważnie zakłócają Ci normalne funkcjonowanie, poszukaj profesjonalnej pomocy psychologa lub psychoterapeuty.

Znajdź pomoc psychologiczną w swojej okolicy!

Aktualne, adresy lub numery telefonów do ośrodków wsparcia psychologicznego znajdziesz w serwisie gov.pl Link do strony: KLIK

Jeśli nie masz możliwości bezpośredniego kontaktu z psychologiem, skorzystaj z bezpłatnej pomocy telefonicznej lub on-line.

- - 116 123 ? Telefon Zaufania dla Osób Dorosłych w Kryzysie Emocjonalnym Link do strony: KLIK
  - 116 111 ? Telefon zaufania dla dzieci i młodzieży Link do strony: KLIK