Kiedy byłem dzieckiem, nie bardzo rozumiałem temat związany z wartościami. Pamiętam chwilę, w której to w telewizji leciał jakiś film, w którym bohater, żeby przeżyć, musiałby skłamać i podpisać się pod nieprawdą. Nie zrobił tego, a ja wciąż dopytywałem „Dlaczego tak się zachował?” W końcu, w oczach dziecka, to był tylko podpis na kartce papieru. Wtedy właśnie poznałem definicję słowa „honor”.
Wyobraź sobie sytuację, w której to pracujesz w firmie „ABC”, która zajmuje się dystrybucją i sprzedażą oraz jest zależna od udziałowców zza granicy. Raz na jakiś czas udziałowcy przyjeżdżają z wizytacją do Polski po to, by na własne oczy doświadczyć tego, jak osiągane są cele biznesowe i jak wszystko funkcjonuje. Wizyta trwa zazwyczaj trzy dni, a przygotowania do niej trwają co najmniej dwa miesiące, jak nie lepiej, i nazwane są „Projektem wizytacja”, który ma swojego lidera oraz budżet na zrealizowanie wyników. W trakcie trwania projektu lider wybiera punkty do wizytacji oraz zabezpiecza się i dobiera dodatkowe, na wszelki wypadek, jakby ktoś chciał zobaczyć coś jeszcze. Każdy punkt zostaje odmalowany, odświeżony, niemal wszystko zostaje tam wymienione na nowe, w bliskim otoczeniu punktów pojawiają się afisze i plakaty, trafiają one też na trasę przejazdu wizytacji. Ponieważ niektórzy w punktach obawiają się komunikacji w obcym języku, zatrudnieni zostają aktorzy, którzy w określonym czasie mają przejąć rozmowę i przygotowani do recytowania z góry ustalonych formułek czekają w gotowości na wejście wizytacji. To nie koniec, aby podbić piękno polskiej ziemi w oczach wizytatorów jako krainy miodem i mlekiem płynącej, zatrudnieni zostają statyści, którzy w trakcie wizytacji mają zakupić produkty firmy „ABC”. Budżet na wizytację przekroczony zostaje parokrotnie, ale to nie jest ważne. Wizytacja kończy się sukcesem, a Prezes firmy „ABC” na spotkaniu z pracownikami dzieli się zdjęciami z wizytacji, głosi spektakularny sukces i dziękuje wszystkim za zaangażowanie. Co ciekawsze, wszyscy na sali znają prawdę i mają świadomość, że wizytacja była jedną wielką fikcją.
Czy chcesz tam pracować?
W rzeczywistości Instagrama, w której wiesz, że to nieprawda, jednak klaszczesz dokładnie tak, jak wszyscy dookoła?
Ja zdecydowanie nie!
A niektórzy spotykają się z tym na co dzień, przysypując swój system wartości wynagrodzeniem i nagrodami, które wpadają od czasu do czasu za instagramowe wyniki.
Wartości odgrywają kluczową rolę w życiu człowieka, ponieważ są jak kompas, który wskazuje nam drogę i pomaga podejmować decyzje w codziennym życiu. Bez jasno określonych wartości, nasze życie może stać się chaotyczne i pozbawione kierunku, a podejmowanie decyzji – trudniejsze i bardziej niepewne. Wartości nie tylko definiują nas jako jednostki, ale również mają ogromny wpływ na nasze relacje z innymi, pomagając budować zaufanie i zrozumienie. Dzięki nim możemy również lepiej radzić sobie w obliczu trudności, znajdując w nich oparcie i motywację do działania. Ponadto wartości są siłą napędową naszego dążenia do spełnienia i satysfakcji życiowej, dając nam poczucie sensu i celu. W efekcie stanowią one nieodzowny fundament zarówno naszego indywidualnego rozwoju, jak i funkcjonowania społeczeństwa jako całości. Oto kilka powodów, dlaczego wartości są tak ważne:
Kształtowanie tożsamości
Wartości definiują to, kim jesteśmy jako ludzie, są nieodłącznym elementem budowania naszej tożsamości. Przykładowo, jeśli cenisz uczciwość, będziesz starać się być szczerym i transparentnym we wszystkich aspektach życia – zarówno w pracy, jak i w relacjach osobistych. Jeśli masz mocną „wolność” w swoim systemie wartości być może sięgniesz po brak ograniczeń zawodowych w postaci pracy zdalnej lub działalności artystycznej, które to dają więcej niezależności.
Podejmowanie decyzji
Wartości pełnią kluczową rolę w podejmowaniu decyzji, zarówno tych codziennych, jak i życiowych. Osoba, dla której priorytetem jest rodzina, może odmówić awansu w pracy, jeśli wiązałby się on z długimi godzinami i mniejszą ilością czasu spędzanego z bliskimi. Z kolei ktoś, kto ceni rozwój osobisty, może zdecydować się na powrót do nauki lub podjęcie trudnego kursu, który pozwoli na zdobycie nowych umiejętności. Wartości są więc swoistym filtrem, przez który przechodzą nasze wybory, pomagając nam kierować się tym, co jest dla nas najważniejsze.
Budowanie relacji
Wartości mają ogromny wpływ na nasze relacje z innymi ludźmi. Wspólne wartości mogą wzmocnić więzi, podczas gdy różnice w wartościach mogą prowadzić do konfliktów. Ważne jest, aby w relacjach z innymi ludźmi jasno komunikować swoje wartości i szukać takich, które są zbieżne, co ułatwi wzajemne zrozumienie i współpracę. Co ważne, każde z nas ma swój system wartości i warto szanować system wartości każdej z osób, z którymi mamy do czynienia.
Osiąganie satysfakcji życiowej
Kiedy żyjemy w zgodzie ze swoimi wartościami, czujemy się spełnieni i zadowoleni z życia. Działania zgodne z naszymi przekonaniami dają nam poczucie sensu i kierunku, co prowadzi do większej satysfakcji i harmonii wewnętrznej. Wiemy, że każda aktywność, której się podejmujemy, jest w zgodzie z nami samymi!
Nawigacja przez trudności
Wartości są jak kotwica w burzliwym morzu życia. W chwilach kryzysu lub niepewności to właśnie one pomagają nam utrzymać się na kursie, nie tracąc z oczu tego, co naprawdę jest ważne. Dokładnie tak, jak bohater z filmu, który oglądałem w dzieciństwie, dla którego „honor” był wysoko na liście jego wartości.
Kształtowanie społeczeństwa
Wartości mają również znaczenie na poziomie społecznym. To one kształtują zasady moralne, normy i prawa, które regulują życie w społeczeństwie. Wspólne wartości są fundamentem zaufania i współpracy w społecznościach. Dlatego ważne jest poznanie swoich wartości i zderzenie ich ze społecznością, w której funkcjonujemy. Im więcej punktów styku, tym większe prawdopodobieństwo szczęścia!
Wartości to nie tylko abstrakcyjne idee – to siła napędowa, która kieruje naszym życiem i nadaje mu głębszy sens. Dzięki nim możemy żyć bardziej świadomie, etycznie i w zgodzie ze sobą oraz innymi. Mój system wartości nie zmienił się od siedmiu lat, wiem, co tak naprawdę jest dla mnie ważne i co popycha mnie do przodu, a co czasem hamuje.
A Ty?
Znasz swoje wartości?
Jeśli nie, to warto dokonać nad nimi refleksji, bo w pierwszej chwili wszystko wydaje się być istotne: miłość, szczęście, bezpieczeństwo, honor, lojalność, wygoda, wolność, odpowiedzialność itp. A co, gdyby z listy 100 wybrać 7? Jeśli się tego podejmiesz, Twój kompas zyska na sile, bo poznasz, co jest tak naprawdę ważne dla Ciebie!
Autor: Marcin Kwapiszewski
Marcin Kwapiszewski
Psycholog, coach, trener, praktyk i pasjonat rozwoju przez duże „R”. Działa zgodnie z maksymą: ” Wybierz drogę, którą nikt nie podąża i pozostaw tam swój ślad”.